Dziennik Ustaw

Dz.U. 2003 nr 126 poz. 1170

1170 UCHWA¸A SÑDU NAJWY˚SZEGO z dnia 16 lipca 2003 r. w przedmiocie ważności referendum ogólnokrajowego w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, wyznaczonego na dzień 8 czerwca 2003 r., w którym głosowanie przeprowadzono w dniach 7 i 8 czerwca 2003 r. Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Pracy, Ubez pieczeń Społecznych i Spraw Publicznych: Przewodniczący Prezes Sądu Najwyższego Walerian Sanetra, Sędziowie Sądu Najwyższego: Krystyna Bednarczyk, Teresa Flemming-Kulesza, Katarzyna Gonera, Be ata Gudowska, Józef Iwulski, Kazimierz Jaśkow ski (sprawozdawca), Andrzej Kijowski, Roman Kuczyński, Jerzy Kuźniar, Jerzy Kwaśniewski, Zbi gniew Myszka, Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Herbert Szurgacz, Maria Tyszel, Barbara Wagner, Andrzej Wasilewski, Andrzej Wróbel, protokolanci: Magdalena Audycka-Wawryło, Agnieszka Maj, z udziałem Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Ferdynanda Rymarza i zastępcy Prokurato ra Generalnego Ryszarda Stefańskiego, po rozpozna niu sprawy na posiedzeniu jawnym w dniu 16 lipca 2003 r. zważył, co następuje: I. Na mocy art. 90 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) oraz art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o refe rendum ogólnokrajowym (Dz. U. Nr 57, poz. 507 ze zm.) Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął w dniu 17 kwietnia 2003 r. uchwałę w sprawie trybu wyrażenia zgody na ra tyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypo spolitej Polskiej do Unii Europejskiej (M.P. Nr 19, poz. 291). W uchwale postanowiono, iż w tej sprawie zo stanie przeprowadzone ogólnokrajowe referendum. Tego samego dnia na podstawie art. 90 ust. 3 Kon stytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o referendum ogólnokrajowym Sejm Rzeczy pospolitej Polskiej podjął uchwałę o zarządzeniu ogól nokrajowego referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rze czypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 66, poz. 613). Pytanie referendalne otrzymało brzmienie: „Czy wyraża Pani / Pan zgodę na przystąpie nie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?”. II. Zgodnie z art. 125 ust. 4 Konstytucji Rzeczypo spolitej Polskiej ważność referendum ogólnokrajowe go stwierdza Sąd Najwyższy. Przepis art. 35 zdanie pierwsze ustawy o referendum ogólnokrajowym sta nowi, że Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych roz strzyga o ważności referendum, podejmując w tej sprawie uchwałę nie później niż w 60. dniu od dnia ogłoszenia wyniku referendum. Sąd Najwyższy orzeka na podstawie sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz uchwał wydanych w wyniku rozpoznania protestów. III. Państwowa Komisja Wyborcza w sprawozdaniu stwierdziła, ż e głosowanie przeprowadzono w 25.165 ko misjach obwodowych. W spisach osób uprawnionych do głosowania ujęto 29.868.474 osoby. Ustalając nielicz ne i nieistotne przypadki naruszenia prawa, Komisja uznała, że nie miały one wpływu na wynik referendum. W obwieszczeniu z dnia 9 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 103, poz. 95

3) Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że w referendum wzięło udział 17.578.818 osób, to jest więcej niż połowa uprawnionych do gło sowania (58,85 %), i większość głosów ważnych, to jest 13.516.612 (77,45 %), oddano za odpowiedzią pozytyw ną, a zatem Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej uzy skał zgodę na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystą pienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. IV. Do Sądu Najwyższego wpłynęło 98 protestów, z których 82 pozostawiono bez dalszego biegu, ponie waż nie spełniały wymagań przewidzianych w ustawie o referendum ogólnokrajowym. Ustawa ta w art. 33 ust. 1 stanowi, ż e protest może być wniesiony ze wzglę du na zarzut dopuszczenia się przestępstwa przeciwko referendum lub naruszenia przepisów dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyniku referendum. Protest powinien spełniać także wymaga nia wynikające z ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. — Or dynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 46, poz. 499 ze zm.). Protesty zostały pozostawione bez dal szego biegu, ponieważ: protest został wniesiony przed ustawowym terminem (1 sprawa); zarzuty przedstawio ne w proteście nie mieściły się w podstawach przewi dzianych prawem (47 spraw), w szczególności dotyczy ło to naruszenia przewidzianego w art. 39 ust. 1 ustawy o referendum ogólnokrajowym zakazu prowadzenia kampanii referendalnej; w sprawie, w której wniesiono protest, była możliwość wniesienia skargi lub odwoła nia do sądu lub do Państwowej Komisji Wyborczej przed dniem głosowania (6 spraw); protest został wnie siony przez nieuprawniony podmiot (7 spraw); wno szący protest nie sformułował w nim zarzutów oraz nie przedstawił ani nie wskazał dowodów, na których oparł zarzuty (11 spraw); protestujący przebywający za grani cą nie dołączył do protestu zawiadomienia o ustano wieniu swego pełnomocnika lub pełnomocnika do do ręczeń zamieszkałego w kraju (1 sprawa); protest zo stał wniesiony po terminie (9 spraw). W odniesieniu do szesnastu protestów Sąd Naj wyższy rozpoznał podniesione zarzuty. W ośmiu uchwałach Sąd Najwyższy uznał zarzuty za bezzasad ne. W sześciu sprawach zarzuty były zasadne, lecz na ruszenie prawa nie miało wpływu na wynik głosowa nia w obwodzie ani na wynik referendum. Odmienne stanowisko Sąd Najwyższy zajął w dwóch sprawach. W uchwale z dnia 10 lipca 2003 r., III SW 56/03, Sąd Najwyższy stwierdził, że w obwodzie nr 14 w Ełku doszło do naruszenia art. 25 ust. 2 pkt 1, 2 i 6 ustawy o referendum ogólnokrajowym przez doko nywanie niewłaściwych poprawek w podaniu ustalo nej liczby osób uprawnionych do głosowania i liczby głosów ważnych oraz w podaniu w protokołach spo rządzonych po pierwszym i drugim dniu głosowania różniących się od siebie danych dotyczących liczby kart do głosowania otrzymanych przez Komisję Obwodo wą, co czyni wątpliwą podaną liczbę osób, którym wy dano karty do głosowania, lecz naruszenia te nie mia ły wpływu na wynik referendum, choć mogły mieć wpływ na wynik głosowania w obwodzie. W uchwale z dnia 15 lipca 2003 r., III SW 125/03, Sąd Najwyższy ustalił, ż e zarzut kwestionujący poprawność liczenia przez Obwodową Komisję do Spraw Referen dum nr 15 we Wrocławiu kart do głosowania wyjętych z urny wyborczej po zakończeniu głosowania w dniu 8 czerwca 2003 r., a w konsekwencji także kwestionu jący wiarygodność danych o wyniku głosowania, jakie ujęte zostały w „Protokole głosowania w obwodzie” Obwodowej Komisji do Spraw Referendum nr 15 we Wrocławiu oraz zarzut, że w lokalu Obwodowej Komi sji do Spraw Referendum nr 15 we Wrocławiu, w cza sie trwania głosowania znajdowały się także nieopie czętowane karty do głosowania, które były wydawane osobom głosującym — okazały się zasadne, co mogło mieć wpływ na wynik referendum. V. Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej oraz Prokurator Generalny wnieśli o uznanie referen dum za ważne. VI. Sąd Najwyższy stwierdził, że naruszenia prawa ustalone w uchwale z dnia 10 lipca 2003 r., III SW 56/03 i w uchwale z dnia 15 lipca 2003 r., III SW 125/03, sta nowią podstawę do unieważnienia głosowania w ob Dziennik Ustaw Nr 126 — 8302 — Poz. 1170 wodach, których dotyczą, gdyż w obu przypadkach zo stała podważona wiarygodność protokołu głosowania w obwodzie. Sąd Najwyższy podjął następującą uchwałę:

1. na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy o referendum ogólnokrajowym unieważnia głosowanie w obwo dzie nr 14 w Ełku i w obwodzie nr 15 we Wrocławiu;

2. na podstawie art. 35 ustawy o referendum ogólno krajowym stwierdza, że referendum ogólnokrajo we w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Trak tatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, w którym głosowanie zostało przeprowadzone w dniach 7 i 8 czerwca 2003 r., jest ważne. Przewodniczący Walerian Sanetra Prezes Sądu Najwyższego Sędziowie Sądu Najwyższego: Krystyna Bednarczyk, Teresa Flemming-Kulesza, Katarzyna Gonera, Be ata Gudowska, Józef Iwulski, Kazimierz Jaśkow ski, Andrzej Kijowski, Roman Kuczyński, Jerzy Kuźniar, Jerzy Kwaśniewski, Zbigniew Myszka, Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Herbert Szur gacz, Maria Tyszel, Barbara Wagner, Andrzej Wa silewski, Andrzej Wróbel Dziennik Ustaw Nr 126 — 8303 — Poz. 1170

Dziennik Ustaw: Dz.U. 2003 nr 126 poz. 1170